02-09-2011, 09:22
Powstała: 1234r. pierwsza wzmianka o Biskupicach, osadzie na terenie dzisiejszego Zabrza
1295–1305r. pierwsza wzmianka o Zabrzu
Dzielnice:
1. Helenka
2. Grzybowice
3. Rokitnica
4. Mikulczyce
5. Osiedle Młodego Górnika
6. Osiedle Mikołaja Kopernika
7. Biskupice
8. Maciejów
9. Osiedle Tadeusza Kotarbińskiego
10. Centrum Północ
11. Centrum Południe
12. Osiedle Janek
13. Zaborze Północ
14. Zaborze Południe
15. Pawłów
16. Kończyce
17. Makoszowy
Z historii:
W 1305 roku była to wieś Zadbrze (Sadbre), czyli osada położona za debrami tj. dołami, gąszczem leśnym. Wyrazy debrz, gwarowe debr, debrze to "urwiste, zarosłe wzgórza, wśród, których płynie potok" pochodzą od prasłowiańskiego *dъbrъ. Przez uproszczenie Zadbrze → Zabrze można błędnie skojarzyć Zabrze z Zaborzem jego dzielnicą, która to nazwa tylko potwierdza silne zalesienie tego terenu. Podobne pochodzenie mają nazwy rzek: Brda (wcześniej Dba ← Drba) i Zbrzyca (←Dbrzyca) oraz nazwy miejscowe jak np. Zadebra, Debrzno.
Zabytki:
> Obiekty poprzemysłowe:
-Wieża ciśnień przy ul. Zamoyskiego 2 z 1909 r., o wysokości 46 m, wniesiona w stylu ekspresjonistycznym
-Wieża ciśnień huty Donnersmarcka z 1871 r., z elementami neogotyku
-Wieża wyciągowa, budynek nadszybia, wagownia (obecnie portiernia) i maszynownia szybu "Maciej" z około 1910 r.
-Zabudowa kopalni "Królowa Luiza" przy ul. Wolności 402 z drugiej połowy XIX w.
-Zabudowa kopalni "Guido" (oraz wyrobiska podziemne) przy ul. 3 Maja 91 z drugiej połowy XIX w. i początku XX w.
> Robotnicze osiedla mieszkaniowe:
-Kolonia robotnicza Borsigwerke w dzielnicy Biskupice, wzniesiona w latach 1863–1871
-Kolonia patronacka Ballestrema, w dzielnicy Rokitnica, wzniesiona w latach 1905–1913
-Kolonia patronacka Huty Zabrze w dzielnicy Małe Zabrze, wzniesiona w latach 1903–1922
-Kolonia robotnicza na ul. Poległych Górników przy secesyjnej Kopalni Mikulczyce
-Osiedle dla robotników spółki "Preussag" w dzielnicy Zaborze, wzniesione w latach 1926–1927
> Obiekty użyteczności publicznej:
-Hotel Admiralspalast przy ul. Wolności 305 z lat 1924–1928, wzniesiony w stylu modernistycznym
-Budynek Muzeum Górnictwa Węglowego przy ul. 3 Maja 19, wzniesiony w latach 1874–1875
-Gmach Sądu Rejonowego (oraz więzienie) przy ul. 3 Maja 21, wzniesiony w drugiej połowie XIX wieku i rozbudowany w 1907 r., wyremontowany w 2008 r.
-Zespół zabudowy Szpitala Klinicznego Śląskiej Akademii Medycznej z drugiej połowy XIX wieku oraz lat 1900–1905 z charakterystyczną wieżą ciśnień z 1904 r.
-Budynek Poczty Głównej przy pl. Dworcowym 1, wzniesiony w latach 1909–1911 w stylu neogotyckim
-Ratusz gminny w Mikulczycach przy ul. Tarnopolskiej 80, wzniesiony w 1902 r.
> Budynki mieszkalne:
-Dwór z przełomu XVIII i XIX wieku w dzielnicy Mikulczyce
-Kamienica "pod orłem" z 1912 r. przy ul. Dworcowej 9
-„Stalowy dom” przy ul. Cmentarnej, wzniesiony w 1927 r. w nowatorskiej technologii prefabrykatów stalowych
> Obiekty sakralne:
-Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła przy ul. Wolności 196, wzniesiony w latach 1863–1866 w stylu neoromańskim
-Kościół pw. św. Jana Chrzciciela przy ul. Bytomskiej 37, wzniesiony w latach 1853–1858 w stylu neogotyckim, znajduje się tam krypta z ciałami niektórych członków śląskiego rodu Bellestremów[5]
-Kościół pw. św. Anny przy ul. 3 Maja 18, wzniesiony w latach 1897–1900 w stylu neoromańskim
-Kościół pw. św. Jadwigi przy ul. Wolności 504, drewniany z 1929 r.
-Kaplica Najświętszej Marii Panny przy ul. Rolnika, wzniesiona w 1870 r., o cechach neogotyckich
> Cmentarze:
-Cmentarz żydowski z XIX wieku przy ul. Cmentarnej
-Cmentarz ewangelicki przy ul. Okrzei
-Cmentarz przy ul. Kondratowicza
> Inne obiekty:
-Ruiny spichlerza z XVII w. przy ul. Trębackiej w dzielnicy Biskupice
1295–1305r. pierwsza wzmianka o Zabrzu
Dzielnice:
1. Helenka
2. Grzybowice
3. Rokitnica
4. Mikulczyce
5. Osiedle Młodego Górnika
6. Osiedle Mikołaja Kopernika
7. Biskupice
8. Maciejów
9. Osiedle Tadeusza Kotarbińskiego
10. Centrum Północ
11. Centrum Południe
12. Osiedle Janek
13. Zaborze Północ
14. Zaborze Południe
15. Pawłów
16. Kończyce
17. Makoszowy
Z historii:
W 1305 roku była to wieś Zadbrze (Sadbre), czyli osada położona za debrami tj. dołami, gąszczem leśnym. Wyrazy debrz, gwarowe debr, debrze to "urwiste, zarosłe wzgórza, wśród, których płynie potok" pochodzą od prasłowiańskiego *dъbrъ. Przez uproszczenie Zadbrze → Zabrze można błędnie skojarzyć Zabrze z Zaborzem jego dzielnicą, która to nazwa tylko potwierdza silne zalesienie tego terenu. Podobne pochodzenie mają nazwy rzek: Brda (wcześniej Dba ← Drba) i Zbrzyca (←Dbrzyca) oraz nazwy miejscowe jak np. Zadebra, Debrzno.
Zabytki:
> Obiekty poprzemysłowe:
-Wieża ciśnień przy ul. Zamoyskiego 2 z 1909 r., o wysokości 46 m, wniesiona w stylu ekspresjonistycznym
-Wieża ciśnień huty Donnersmarcka z 1871 r., z elementami neogotyku
-Wieża wyciągowa, budynek nadszybia, wagownia (obecnie portiernia) i maszynownia szybu "Maciej" z około 1910 r.
-Zabudowa kopalni "Królowa Luiza" przy ul. Wolności 402 z drugiej połowy XIX w.
-Zabudowa kopalni "Guido" (oraz wyrobiska podziemne) przy ul. 3 Maja 91 z drugiej połowy XIX w. i początku XX w.
> Robotnicze osiedla mieszkaniowe:
-Kolonia robotnicza Borsigwerke w dzielnicy Biskupice, wzniesiona w latach 1863–1871
-Kolonia patronacka Ballestrema, w dzielnicy Rokitnica, wzniesiona w latach 1905–1913
-Kolonia patronacka Huty Zabrze w dzielnicy Małe Zabrze, wzniesiona w latach 1903–1922
-Kolonia robotnicza na ul. Poległych Górników przy secesyjnej Kopalni Mikulczyce
-Osiedle dla robotników spółki "Preussag" w dzielnicy Zaborze, wzniesione w latach 1926–1927
> Obiekty użyteczności publicznej:
-Hotel Admiralspalast przy ul. Wolności 305 z lat 1924–1928, wzniesiony w stylu modernistycznym
-Budynek Muzeum Górnictwa Węglowego przy ul. 3 Maja 19, wzniesiony w latach 1874–1875
-Gmach Sądu Rejonowego (oraz więzienie) przy ul. 3 Maja 21, wzniesiony w drugiej połowie XIX wieku i rozbudowany w 1907 r., wyremontowany w 2008 r.
-Zespół zabudowy Szpitala Klinicznego Śląskiej Akademii Medycznej z drugiej połowy XIX wieku oraz lat 1900–1905 z charakterystyczną wieżą ciśnień z 1904 r.
-Budynek Poczty Głównej przy pl. Dworcowym 1, wzniesiony w latach 1909–1911 w stylu neogotyckim
-Ratusz gminny w Mikulczycach przy ul. Tarnopolskiej 80, wzniesiony w 1902 r.
> Budynki mieszkalne:
-Dwór z przełomu XVIII i XIX wieku w dzielnicy Mikulczyce
-Kamienica "pod orłem" z 1912 r. przy ul. Dworcowej 9
-„Stalowy dom” przy ul. Cmentarnej, wzniesiony w 1927 r. w nowatorskiej technologii prefabrykatów stalowych
> Obiekty sakralne:
-Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła przy ul. Wolności 196, wzniesiony w latach 1863–1866 w stylu neoromańskim
-Kościół pw. św. Jana Chrzciciela przy ul. Bytomskiej 37, wzniesiony w latach 1853–1858 w stylu neogotyckim, znajduje się tam krypta z ciałami niektórych członków śląskiego rodu Bellestremów[5]
-Kościół pw. św. Anny przy ul. 3 Maja 18, wzniesiony w latach 1897–1900 w stylu neoromańskim
-Kościół pw. św. Jadwigi przy ul. Wolności 504, drewniany z 1929 r.
-Kaplica Najświętszej Marii Panny przy ul. Rolnika, wzniesiona w 1870 r., o cechach neogotyckich
> Cmentarze:
-Cmentarz żydowski z XIX wieku przy ul. Cmentarnej
-Cmentarz ewangelicki przy ul. Okrzei
-Cmentarz przy ul. Kondratowicza
> Inne obiekty:
-Ruiny spichlerza z XVII w. przy ul. Trębackiej w dzielnicy Biskupice
Szkryflač mi pŏ Šlůnsku
Heaven or Hell! What is your final destination?!
DeVil